Als het een hitparade was geweest was TRAM met stip op nummer 1 van de Schiedamse Hitlijst binnen gekomen. Maar het was afgelopen zaterdag tijdens de eerste G1000 burgertop in de Margriethal geen hitparade. Nee, het ging uiteindelijk om een aantal onderwerpen die vanuit het hart van inwoners van Schiedam komen. Onderwerpen waarvan de Schiedammer vindt dat die mooier, anders, beter kunnen. Een lijst van zeven onderwerpen die uiteindelijk behalve inspiratie ook transpiratie gaan vragen van alle Schiedammers; als burger of als politicus, als bestuurder of als ambtenaar, en al degenen die een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van dat doel. Voor de volledigheid de lijst van 7: communicatie, betrokkenheid, positiviteit, imago, verantwoordelijkheid, leefbaarheid en tram dus.

Nu hoor ik u denken. Hebben al die honderden Schiedammers hun hele vrije zaterdag er over gedaan om tot 7 onderwerpen te komen? Antwoord is nee. Op de website van de G1000schiedam, doorklikken naar ‘resultaten’ kunt u aan de hand van presentaties zien hoe uitgebreid er over de punten werd gesproken. Deze zogenaamde ‘Prezi’s’ zijn de voorlopige uitkomst van de eerste Burgertop voor Schiedam op deze mooie laatste zaterdag in februari. Voor veel aanwezigen in de Margriethal kwam het onderwerp TRAM als een complete verrassing. Verrassend omdat ie zo concreet was en zeker omdat TRAM een overweldigend aantal stemmen trok.

Ook verrassend omdat velen vooraf hadden gedacht dat bijv. een onderwerp als opvang vluchtelingen in Schiedam de dag zou domineren. Navraag links en rechts leert dat daar niet of nauwelijks over is gesproken.

‘’Je bent s’avonds vanaf Rotterdam-Airport sneller met het vliegtuig in de wereldstad London dan met het openbaar vervoer vanuit Rotterdam naar Schiedam-Noord’’ zei een van de deelnemers die vurig hoopte dat de gemeente snel adequaat aandacht zal gaan besteden aan dit probleem.

Een aantal koffiedrinkende G1000-bezoekers was zaterdag benieuwd naar wat wethouder Marcel Houtkamp zou vinden van deze dialoog over de tram. Helaas was Marcel die TRAM (als onderdeel van Verkeer & Vervoer ) in zijn portefeuille heeft zitten tijdens deze voorjaarsvakantie niet aanwezig. Voor de direct betrokkenen komt een vurige wens uit als hier een oplossing voor wordt gevonden. Zou ook mooi zijn als de wethouder naar de mensen toekomt als voorbeeld van het praktiseren van overheidsparticipatie.

Hoe verder met de bovengenoemde 7 onderwerpen? Op zaterdagmorgen 19 maart komen alle Schiedammers die actief willen zijn bij het vervolg op de G1000 bij elkaar op een nog nader te bepalen locatie in Schiedam. De animo voor het vervolgtraject is groot. Nu al hebben zich ruim 80 mensen opgegeven om plaats te nemen in een van de 7 vervolgwerkgroepen. Dat worden er naar verwachting nog meer, want iedere Schiedammer die zich tot een van de 7 onderwerpen voelt aangetrokken kan deelnemen aan zo’n werkgroep. In toenemende mate wordt kennis en kunde gekoppeld aan elkaar. Kennis en kunde die zeer bruikbaar is om op onderdelen Schiedam nog mooier te maken met….burgerkracht.

Koos Knipscheer, 2 maart 2016

Het was een specifiek twitter-bericht van Theo Schoenmakers van 5 februari dat de aandacht trok. Theo die de meeste lezers in Schiedam o.a. kennen als ex wethouder en raadslid.

Theo twitterde wat heen en weer met Juliette Glavimans. Juliette begint de reeks; waar de Schiedamse raadsleden bleven voor wat betreft het aanmelden voor de G1000-burgertop. In reactie hierop stelde Theo dat raadsleden liever doorslapen dan zich aan te melden voor de G1000. Julliette twitterde terug dat dat wel mee valt vandaag de dag maar dat ze natuurlijk niet kan oordelen over ‘de goede ouwe tijd’. En toen kwam het statement in ca. 140 lettertekens van Theo (ik citeer): “Neen hoor, het valt absoluut niet mee. Ik draai mee sinds vroege jaren zeventig en dit is veruit de meest lethargische raad! “

Ik las de korte boodschap van Theo een paar keer. Nadat ik eerst mijn Prisma handwoordenboek erbij had gehaald en de betekenis van lethargisch had opgezocht {lethargie de (v) toestand waarin iem. nergens zin in heeft en niets onderneemt lethargisch bn lusteloos, ongeïnteresseerd en passief} had ik een aantal vragen. Is Theo echt al zo oud? Is zijn bewering juist? Waren de raadsleden van vroeger in Schiedam actiever? Is er überhaupt in Schiedam al eens een burgertop georganiseerd door burgers zelf in plaats van door de lokale overheid? Dit en meer van dit soort vragen bleven maar in het hoofd van Koos spoken. Tot vandaag. Ik moet er iets van vinden.

De tweet van Theo vraagt om een feitelijke reactie en dan niet via twitter. Een antwoord is; het valt (reuze) mee in Schiedam. Het gemiddelde raadslid in Schiedam is niet lusteloos, ongeïnteresseerd en passief jegens het burgerinitiatief G1000.

Een belletje met de mensen die zich binnen de G1000-Schiedam organisatie bezig houden met de aanmeldingen voor zaterdag 27 feb.in de Margriethal leert het volgende. Naast de overige honderden Schiedamse burgers die deelnemen is de raad met 13 leden vertegenwoordigd. Voor de statistici onder de lezers, ruim een derde van de gekozen volksvertegenwoordigers in de Schiedamse raad neemt deel aan de burgertop. En dat is wat de organisatie betreft een resultaat dat vrolijk stemt.

En de overige raadsleden dan? Het andere, zeg maar, twee/derde deel van onze democratisch gekozen volksvertegenwoordigers? Daar moet ondergetekende het helaas doen met informatie van horen zeggen. Sommige raadsleden vinden dat zij gekozen volksvertegenwoordiger zijn, dat de Schiedamse burger maar naar hen toe moet komen met hun problemen (wel een beetje regentesk anno 2016 maar vooruit), een aantal weet gewoon nog niet wat ze moeten met ‘zo’n nieuw ding als G1000 in de stad’ en van een paar raadsleden is bekend dat zij reeds andere verplichtingen hebben op die dag variërend van andere werkzaamheden, reeds geboekte vakantie en/of andere familieverplichtingen. Dat mag…natuurlijk.

Koos Knipscheer, 19 februari 2016

De grote uitdaging voor raadsleden is om ‘authentiek nieuwsgierig’ te zijn. Dat betekent minder vergaderen met B&W en meer de Schiedamse samenleving in: onderzoeken, bijeen brengen, zien en horen wat er leeft, wat burgers zelf oplossen en waar ze hulp bij nodig hebben. Het gaat om een houding waarbij je de oplossing vooral niet naar je toe trekt. De gemeenteraadsvergadering is niets meer dan het podium voor besluitvorming van de publieke dienst. Het organiseren van betrokkenheid, het ruimte geven aan eigen initiatief, het opsporen van beperkingen en problemen dat vindt buiten het Stadserf plaats.

Burgemeester Cor Lamers noemde in zijn nieuwjaarspeech overheidsparticipatie als belangrijk thema in 2016 en verder voor de gemeente. Overheidsparticipatie vraagt een andere opstelling van de overheid, ook van de politiek. Maatschappelijke initiatieven zijn niet van de overheid maar van de initiatiefnemer. Een raadslid dat aansluiting zoekt bij een maatschappelijk initiatief kan daardoor niet de gebaande paden bewandelen. Want zodra de overheid een bepaald initiatief naar zich toetrekt door er veel geld en energie in te stoppen, is het geen maatschappelijk initiatief meer maar een zaak van de overheid. Vaak is dat de dood in de pot, waarbij initiatiefnemers aan de zijlijn komen te staan. In de praktijk zijn er daarom nieuwe vormen ontstaan bij het faciliteren van maatschappelijke initiatieven. Belangrijk is dat er geen eenduidige kaders te geven zijn. Alle initiatieven zijn anders en faciliteren door de overheid vraagt dat er goed gekeken wordt naar wat een initiatiefnemer nodig heeft. Het gaat om situationeel handelen.

Er zijn meerdere manieren om als raadslid initiatieven te faciliteren; het in de schijnwerpers zetten, verbinden, financieel ondersteunen en ruimte geven. Misschien kunt u als lezer er nog wel een bedenken. Het in de schijnwerpers zetten van een maatschappelijk initiatief door een raadslid geeft het project een belangrijke impuls. Het werkt stimulerend voor de initiatiefnemer dat de kracht van zijn of haar initiatief wordt herkend. De G1000-Schiedam organisatoren zijn dan ook in hun nopjes met de deelname van zo’n tien Schiedamse raadsleden aan de G1000 (burger)-top van 27 februari in de Margriethal. Hun aanwezigheid (en daarmee betrokkenheid) geeft vertrouwen voor de toekomst.

Ruimte geven aan maatschappelijke initiatieven door de overheid is waarschijnlijk de moeilijkste. Het betekent namelijk: niets doen. Door als overheid te stoppen met een taak, neem je iets weg en dat doet vaak pijn. Maar je geeft ook ruimte waardoor veel initiatieven kunnen opbloeien. De overheid moet ‘leren loslaten’ maar niet ‘laten vallen’ door het niet meer zelf te doen maar initiatieven wel te faciliteren. Ruimte geven kan ook door het wegnemen van belemmeringen. De overheid is niet zelden een vijand van maatschappelijk initiatief, bijvoorbeeld doordat er vergunningen in het spel zijn zoals bestemmingsplannen of andere gemeentelijke regelgeving.

Koos Knipscheer, 11 februari 2016

Ben al weer een poosje ambtenaar in Schiedam. Ik woon net als meer collega ambtenaren niet in deze stad. Ik zou hier ook niet willen wonen. Die Schiedammers hebben altijd wat te zeuren.
Ik heb ook een paar collega’s die wel in Schiedam wonen. Die zijn wel positief over deze stad. Dingen die je bijvoorbeeld gezien moet hebben zoals het Zakkendragershuisje en De Korenbeurs. Ze zijn ook heel enthousiast over de jaarlijkse Brandersfeesten. Vroeger waren die Brandersfeesten de hele week maar tegenwoordig doen ze dat in het weekend. Maar ja in het weekend ben ik niet in Schiedam, ik woon daar niet.

Laatst ook ruim twee maanden dat Winterland hier vlak voor de deur op het Stadserf. Zag er wel gezellig uit. Met name in de avond schijnt de Schiedamse jeugd heel veel plezier te beleven aan het schaatsen. Ik heb dat zelf niet gezien want om vijf uur neem ik de trein naar huis. Mijn kamergenoot hoeft gelukkig niet met de trein naar huis. Die reist in 45 minuten met de bus van Connexion vanaf Schiedam Centrum naar zijn woonplaats. Ver weg van dat Schiedamse gemopper. Laten we wel wezen: ik krijg betaald voor 4 dagen in de week.

Ik heb een mooie werkplek in het Stadskantoor. Een beetje gedateerd wit/grijs gebouw maar het is wel prettig daarbinnen. Ik kan vanuit het raam precies zien hoeveel molens Schiedam heeft. Mijn collega’s die dus in Schiedam wonen hadden het over een Burgertop in de Margriethal op 27 februari. Ambtenaren en bestuurders van de gemeente zijn van harte uitgenodigd om te komen. Er staan in totaal 100 stoelen klaar voor vertegenwoordigers van de gemeente. De Schiedamse burgers zetten die dag de koffie voor ons klaar en we krijgen een lunch aangeboden. Ondertussen gaan ze de dialoog voeren (geen welles/nietes discussies begrijp ik) over wat mooier kan in Schiedam. Uiteindelijk willen de burgers komen tot een burgertop 10. Tien punten waarvan de Schiedammers vinden dat die verbeterd kunnen worden of meer aandacht verdienen. Ze zeggen dat dit maatschappelijke initiatieven zijn die de gemeente uit kan gaan dagen.

Hadden we eerst dat gedoe met burgerparticipatie (de Schiedamse burgers mogen met ons meepraten, we geven ze inspraak) nu wordt het ineens overheidsparticipatie genoemd. De gemeente gaat de initiatieven van Schiedammers waar nodig en wenselijk ondersteunen met ambtelijke kennis, kunde en af en toe een beetje subsidie. Zelfs de burgemeester heeft dat op 9 januari in zijn nieuwjaarstoespraak gezegd. Daar ben ik zelf niet bij geweest want dat was op een zaterdag.
Om eerlijk te zijn: ik heb nooit contact met doorsnee Schiedammers. Mijn werk is het schrijven van beleidsnota’s over allerlei onderwerpen als milieu, wijkverbetering, armoede, werkgelegenheid etc. Als mijn ambtelijke baas tevreden is ben ik het ook en heb ik een goed beoordelingsgesprek.

Het is nu vijf over elf. Over een uurtje ga ik lunchen. Hé, daar gaat de telefoon voor een van mijn andere collega’s. De wijkprocesmanager. Die weet veel beter wat er speelt in straten en wijken van Schiedam. Iemand van het burgerinitiatief www.G1000Schiedam.nl aan de lijn. Gaat over de tussenstand voor de burgertop van 27 februari op woensdagochtend 4 februari. Oeps er hebben zich pas 8 Schiedamse ambtenaren opgegeven en bijna 300 Schiedamse bewoners. Ik voel het al aankomen. Maandag 29 februari hoor ik de Schiedamse burgers weer klagen; Het interesseert de meeste ambtenaren van Schiedam, buiten kantooruren, niets wat de burgers allemaal doen. Misschien moet ik mezelf eens afvragen of ik me toch niet moet gaan opgeven voor die Schiedamse burgertop. Mijn lunchpakketje hoef ik niet mee te nemen. Daar zorgen die Schiedamse burgers wel voor op die dag.

Koos Knipscheer, 5 februari 2016

Mijn buurvrouw

Krijg van de week dit mailtje van mijn buurvrouw.

Hoi Koos,

Ligt er opeens een envelop op de mat. Ik ben geselecteerd om mee te doen… AAAAH!, help! Dat is toevallig 😉

Goed initiatief van jullie, dat wel, maar mijn interesses liggen daar niet zo erg…

Ik ga er nog even over nadenken.

Groetjes Jantien

Zo’n mailtje vraagt om een persoonlijk gesprek. Je wilt natuurlijk je buurvrouw niet storen als ze net van haar werk af komt of zit te eten of wat dan ook. Maar het is toch zonde om zo’n uitverkiezing voor de G1000-Schiedam te laten liggen. Gesprek aan de voordeur. Ging in het kort als volgt. “Hoi Jantien, je laat zo’n kans om de G1000-Schiedam bij te wonen toch niet liggen he?” “Ja Koos, sorry hoor maar ik ben niet zo van dat vergadercircuit. Anders was ik wel de politiek in gegaan, of ambtenaar geworden of gaan solliciteren op een of andere kantoorbaan haha. Bovendien weet ik echt niet over welk onderwerp ik iets zou moeten vinden.” Ik ken haar gezinssituatie: man werkloos , 3 schoolgaande pubers, hond, auto, 6 fietsen voor de deur. Ik reik haar een paar onderwerpen aan. “Als ik nu aan jou vraag wat je zou willen veranderen in Schiedam?” of “Wat is jouw droom voor Schiedam?”. Dan denk jij aan: werkgelegenheid voor je man, scholing en werk voor je kinderen, voldoende uitlaatmogelijkheden voor je hond, aantrekkelijke binnenstad, toerisme in Schiedam. Huisvesting voor je kinderen later, verbeteren van buurtjes en wijken in Schiedam, een aantrekkelijke bioscoop, museum en theateraanbod etc.

Als Jantien dan zegt: “Ja maar, daar gaat de gemeente toch over?”, zeg ik “Beste Jantien, tijden veranderen. Schiedammers zijn niet zoals de afgelopen jaren consument van gemeentelijke producten en diensten. Deze (internet-)tijd zorgt ervoor dat burgers meer kennis van zaken hebben dan ooit. Naast consument zijn zij ook zelfstandig producent geworden van producten en diensten die voorheen door de Gemeente werden opgepikt.

Dat de gemeente heel veel initiatieven neemt en dat dit prima is, dat de gemeente zaken samen oppakt met burgers waarbij Schiedammers meedenken en meepraten maar dat bij G1000Schiedam er sprake is van een 100% burgerinitiatief. Dit betekent dat ideeën en voorstellen van Schiedammers komen, dat de gemeente ruimte biedt, meedenkt en/of faciliteert. Dat de samenwerkingsvorm niet altijd formeel is maar ook informeel en dat we samen verantwoordelijkheden delen voor het eindresultaat.

Langzaam maar zeker begint mijn buurvrouw het belang te zien als Schiedams burger om deel te nemen aan de G1000. Jantien: “Volgende week zaterdag hebben we een straatfeest, de indieningstermijn is dan nog niet gesloten, kunnen we het er daar dan nog verder over hebben want het is heel boeiend.” Allemaal ja natuurlijk, graag zelfs!

Koos Knipscheer, 1 februari 2016

Huh... BURGERTOP in Schiedam?

Niet in Rome, niet in Parijs, zelfs niet in Brussel. Nee geloof het of niet; het gaat gebeuren in Schiedam! Die stad met de hoogste molens ter wereld, daar waar de beste jenever vandaan komt. Daar waar de gemiddelde Schiedammer over alles een mening heeft. Vaak in de trant van, het is niet goed of het deugt niet. Daar gebeurt het op zaterdag 27 februari 2016. Nog preciezer… in de Margriethal.
Ik hoor de Schiedammers die ik ken al mopperen en steunen: “Weer wat nieuws, een burgertop…om gek van te worden die gemeente verzint elke keer wat nieuws.”

SURPRISE! Deze burgertop (met nadruk op burger) wordt níet georganiseerd door de gemeente. Het zijn een aantal gewone Schiedamse inwoners die niet actief zijn in de lokale politiek of ambtenaar die dit feestje voor de lokale democratie in Schiedam gaan organiseren onder de naam G1000. De G staat voor Groep en 1000 voor duizend Schiedammers.

De Schiedamse G1000 is een burgerinitiatief waarbij de ideeën en voorstellen van de Schiedammers op die dag centraal staan. En de gemeente? Die zijn te gast. Raadsleden, ambtenaren, de burgemeester en wethouders ze zijn allemaal van harte welkom om mee te praten over datgene wat de Schiedammer echt bezighoudt. Dat kan van alles zijn. Maar de G1000-Schiedam nodigt nog meer mensen uit om deel te nemen aan deze hele bijzondere dag. Er zullen geïnteresseerde ondernemers zijn, jonge en oude Schiedammers, kunstenaars en andere beoefenaars van vrije beroepen en natuurlijk ook mensen die Schiedammer zijn maar er oorspronkelijk niet zijn geboren. Onder de bevolking van Schiedam zullen een aantal duizenden mensen worden geloot en een uitnodiging ontvangen. Tijdens de dag zelf zal onder deskundige begeleiding en met behulp van moderne technieken er voor worden gezorgd dat elke deelnemer gelijke kansen heeft om zijn of haar zegje te doen. Aan het eind van de dag hebben alle aanwezige deelnemers met elkaar de Schiedamse Burger Top 10 samengesteld.

De G1000 op zaterdag 27 februari in de Margriethal is zeker geen eenmalig evenement. Snel na de burgertop zullen er burgerwerkgroepen aan de slag gaan met de Top 10 van gekozen thema’s van de burgertop. Hoe dat allemaal in zijn werk gaat staat op de site. Dus wil je meer weten, meedoen, aanmelden? Kijk op de website www.g1000schiedam.nl

Oh ja..zou het bijna vergeten..we willen eigenlijk een beetje af van de zogenaamde diploma-democratie waarin meestal hoogopgeleiden en mensen in interessante netwerken het voor het zeggen hebben. G1000 vindt ook dat democratie meer is dan 1x in de vier jaar naar een stembus gaan voor het uitbrengen van je stem bij gemeentelijke- of landelijke verkiezingen. Meedoen aan de democratie moet áltijd kunnen, niet alleen voor gekozen volksvertegenwoordigers, maar voor iedere Schiedammer.

Koos Knipscheer

18 januari 2016